تاریخ را از نو باید نوشت نه آنگونه که بازنوشته شود: این سلطان، آن حاکم، و این فرمانْروا این قصر، آن مسجد، و آن سدّ و کاروانسرا و بازار را ساختند بلکه نوشته شود: این مردم، آن مردم، و آن مردمِ دیگر، با دستهای خود، با تَنِ خود، روحِ خود، عشق و ایمانِ خود، این مسجد، آن سد، و آن کاروانسرا و بازار را ساختند و با خشم و نفرت و نفرین، زیر شکنجه و شلّاق، این قصر و ایوان را… ما قصّهنویسان شاید که تاریخْنویس نباشیم امّا شک نیست که برای نوشتنِ حق بههر قیمت __ آمدهییم و عجبْ حلاوتی دارد مرگ اگر انسان در راهِ آرمانی معتبر بمیرد…
مریم
30
آبان