نمايشنامه «سِفرِ خروج» نوشته عبدالرحمان شرقاوي، نويسنده توانا و مشهور مصري است كه در مورد امام حسين(ع) و قيام خونين او نوشته شده است. اين نويسنده عشق به حسين را از دامان مادري به ارث برده كه در كودكي زمزمه و سوز درونش مصيبت و عشق به آن امام شهيد بوده است. حال و هواي مصر و مردمان شيفته حسين(ع) نيز نقش فراواني در شكل دهي افكار شرقاوي براي خلق اين اثر كم نظير داشته است.
شرقاوي در اين نوشته به صورت خارق العاده اي تصوير زنده اي از تاريخ را ارائه مي دهد به گونه اي كه مخاطب در اين تصوير سازي خودش را جزء لحظه هاي آن زمان مي بيند و گرد و غبار اسب و خشم شمشيرها را در چشم و ذهن خود لمس مي كند.
در اين كتاب هر دو گروه حق و باطل با تمام منطقشان به شكل واضحي نشان داده مي شود. يك طرف گروهي هستند بي اراده و جاهل كه در تمام صفات گمراهي را در خود جاي داده و ترس و طمع در وجودشان موج مي زند. آنان كمر به نبرد بسته و براي كشتن فرزند رسول خدا (ص) اصرار دارند، نقشه ها كشيده اند و با كينه اي جاهلانه گروهي از آنان دست به كار شده و عده اي ديگر دچار ترديد شده اند، به هيچ پيماني وفادار نيستند و جانشان را به شهوت هاي دنيوي فروخته اند. در طرف ديگر اهل بيت پيامبر(ص) قرار داد و حجتي را به گروه گمراه نشان مي دهد چيزي نيست جز پرچم و شعار جدش و قرآني كه همه آن را حفظ بودند. زبانش جاري از دلايل روشن و فصيح بود كه سعي در بيداري گمراهان داشت. حسين (ع) و يارانش دعوتي دوباره از اسلام را شروع كرده اند، كاري را كه پيامبر شصت و اندي قبل در مكه شروع كرده بود. كلام امام(ع) براي دشمنان پند و نصيحت است و براي يارانش كوهي از ايمان و يقين و دلگرمي كه اراده شان را براي حمايت از حق قوي تر مي نمود. وقتي كتاب به پايان مي رسد كه خواننده غرق اندوهي عميق از اين تراژدي و نگران از اين فاصله اندك و حق و باطل است.
« حسين(ع): تو بين بهشت و جهنمي هر كدام را مي پسندي انتخاب كن.
عمر: اي نوۀ پيامبر در مورد شما هيچ انتخابي ندارم هيچ انتخابي نيست يا لبۀ تيز شمشير يا تخت حكومت [ عمر به صورت حسين نگاه نمي كند و هميشه چشمانش را از او بر مي گرداند]
حسين(ع): [ حسين تلاش مي كند به چهره عمر نگاه كند ولي عمر چهره اش را مي گرداند.] اگر راه خدا را انتخاب كردي بدان كه خداوند با بندگانش مهربان است.»
فهیمه حدیدی –
سفرخروج در قالب نمایشنامه می گذرد ، شروع بسیار زیبایی دارد ، اما به لحاظ اینکه شناخت یا اطلاعات جدیدی از واقعه عاشورا به مخاطب بدهد نسبت به کتاب های مطرح در کشورمان از جمله نامیرا ، کتاب آه و پس از بیست سال ، مطالب اضافه تری ندارد اما دیدگاه متفاوتی در روایت داستان شنیده شده از واقعه عاشورا دارد که این روایت متفاوت وخواندنی ست . بنظرم عمده ی اتفاقات مهم وجملات ارزشمند کتاب در گفتگوی افراد اتفاق می افتد از جمله گفتگوی آدم های مختلف جامعه کوفه با ابن زیاد در میدان مقابل دارالعماره کوفه که از صحنه های درخشان گفتگو در کتاب بود. در آخر خوب است بدانیم اصل این کتاب به زبان عربی ست و در بسیاری از زبان ها از جمله انگلیسی و فرانسوی نیز ترجمه شده ست.
علی –
سفر خروجدر کنار بیان مصیبتهایی که در جریان حادثه عاشورا بر خاندان اهل بیت(ع) رفت، به سمت ایجاد این تفکر در ذهن مخاطب خود پیش میرود که آنچه بر خاندان پیامبر در جریان ماجرای عاشورا گذشته است فراتر از هر بلا و مصیبتی است که در طول تاریخ بر خاندان پیامبر و اهل بیت رفته است.