اخلاق عملی

این کتاب خلاصه ایست از کتاب نقطه های آغاز در اخلاق عملی.
مؤلف در مقدمه کتاب اصلی با اشاره به تاریخ علم اخلاق در اسلام به دیدگاههای گوناگون در این باره اشاره نموده و با تقسیمبندی اخلاق به اخلاق نظری، اخلاق تطبیقی و اخلاق عملی، به بحث پیرامون اخلاق عملی پرداخته است. ایشان اخلاق عملی را مشتمل بر آداب و دستورهای خاصی که در مسیر تزکیه و تهذیب، التزام به آنها ضرورت دارد و از طریق عمل، ما را به هدف نزدیکی سازد دانسته اند.

ناگفته نماند، مؤلف در مقدمه کتاب ضمن اینکه، اخلاق عملی را ثمره نیت مؤمن که اصل و سرچشمه فضیلتهای اخلاقی اوست میدانند، به بیست و یک نقطة آغاز در اخلاق عملی نیز که سرفصلهای مختلف این اثر راتشکیل می دهند، اشاره کرده اند. البته ایشان یادآور شده اند که تحدید و مرزبندی در امور معنوی و جریانات مستمر کیفیات باطنی و اخلاقی بسیار دشوار است و طبقه بندی مورد نظر که از معرفت فوق که از معرفت نفس آغاز شده و به زهد و قناعت ختم میشود نسبت به افراد وا شخاص و شرایط، شدت و ضعف پیدا می کند و نمیتوان نسخهأی و احد برای همة سالکان الی الله تجویز نمود؛ چرا که اصول کلی حاکم براخلاق و مصادیق واجب و مستحب و حرام ومکروه و مباح برای همه یکسان نیست.

معظّم له، در ذیل هر یک از عناوین مورد بحث با ذکر آیات و روایاتی به شرح و بسط موضوع پرداخته و با توضیح و تبیین هر یک سعی در روشن کردن موضوع نمودهاند. به دلیل این که این کتاب برگرفته از مجموعه سخنرانیهای حضرت آیتالله مهدوی کنی میباشد، شیوه طرح مباحث آن بسیار مناسب و قابل توجه بوده و از روانی و سلاست خاصی برخوردار است؛ و از آنجا که برای جمع حاضر بیان شده است، برخلاف برخی آثار تألیفی دچار برخی تکلفات و پیچیدگی ها نشده است؛ تا آنجا که گویی خواننده، همواره خود را در محضر استاد، حاضر یافته و زیبایی کلام او را حس میکند. از این جهت، به کتابهای استاد شهید مرتضی مطهری شباهت دارد که مطالب دشوار علمی را بیانی ساده و دلپذیر بیان کرده است.

با این اوصاف مطالعة کتاب حاضر و آشنایی با نقطههای آغازین میتواند شروع خوبی برای حرکت در صراط مستقیم اخلاق و تعالی انسانی و اسلامی و رسیدن به قلههای عالیترین خصلتهای انسانی باشد؛ انسانی که میتواند به یاری خدا و مجاهدت و ریاضت به مرتبه «نفس مطمئنّه» نائل آید و در مقام قرب الوهی جای گیرد.