«جاسوس»(سرگذشت یک رقصنده) اثری از پائولو کوئلیو (-۱۹۴۷) نویسنده پرآوازه برزیلی است. این داستان از زبان ماتا هاری، رقاص هلندی آلمانی متهم به جاسوسی برای آلمانی‌ها در جریان جنگ جهانی دوم، روایت می‌شود. زنی که در زندگی بحث‌انگیزش، شخصیتی همان‌قدر غیر قابل دفاع، که غیر قابل نکوهش داشت و در مصاف با مرگی خشن، ژاندارک‌گونه ایستاد. کوئلیو کوشیده است نوری بر تاریکی‌های زندگی و شخصیت ماتا هاری بیاندازد و نیز نفرتش از جنگ و جنون همه‌دشمن‌پنداری و بی‌عدالتی را بیان کند: خاطرات همیشه برنده‌اند… آن‌ها به ما حسی بسیار دردناک‌تر از مالیخولیا می‌دهند؛ حس افسوس و پشیمانی… این حس تنها همدم من در این سلول است. گاهی وقت‌ها هم یکی از راهبه‌ها به اینجا می‌آید تا با من حرف بزند. او دربارۀ خدا حرف نمی‌زند یا حتی دربارۀ آنچه جامعه مرا به آن محکوم می‌کند. حتی مرا به خاطر شغلم سرزنش نمی‌کند. او فقط یک یا دو کلمه حرف می‌زند و همان کافی است که خاطره‌هایم فوران کنند، گویی منتظرم تا هر لحظه به گذشته برگردم و در رودخانه‌ای که به عقب در جریان است غوطه‌ور شوم. یکی از آن‌ها از من پرسید: ـ اگر خدا به تو شانس دوباره‌ای می‌داد، آیا کار دیگری می‌کردی؟ من جواب دادم: ـ بله. اما واقعیت این است که نمی‌دانم. تنها چیزی که می‌دانم این است که قلبم در حال حاضر شهر ارواح است؛ شهری که ساکنان آن غم، بدبینی، تنهایی، شرم، غرور،‌ خیانت و اندوه است و من نمی‌توانم خود را از هیچ‌کدام آن‌ها رها کنم، حتی وقتی که برای خودم متاسف می‌شوم و در سکوت اشک می‌ریزم باز هم آرام نمی‌شوم.