اصطلاح «حلقه ی ملکیان» به مجموعه ای از محفل های فکری وابسته به مصطفی ملکیان اشاره دارد که در چند مرکز پژوهشی وابسته به حوزه و دانشگاه فعالیت داشتند. حلقه ی ملکیان پس از دوران اصلاحات نقش مهمی در ساخت ایدئولوژی اصلاحات بر عهده داشت. پس از حوادث سال 1388 نیز ملکیان از جمله نظریه پردازانی بود که به همراه سعید حجاریان تلاش کرد در بازنگری و بازنویسی تعریف اصلاحات مشارکت کند. محور و بنیاد حلقه ی ملکیان، اندیشه های مصطفی ملکیان بود.
این کتاب در سه فصل تحت عناوین «مؤلفه ها و زمینه های فکری مصطفی ملکیان»، «پروژه عقلانیت و معنویت» و «جلوه های ایدئولوژی عقلانیت و معنویت» به بررسی جریان های فکری ترویج شده در دوران اصلاحات و نقد ایدئولوژی اصلاح طلبان می پردازد.