بریده هایی از کتاب "نخل و نارنج"

این‌طور که سوارها می‌گفتند، شهر به خروش آمده، از شعف بازگشت شما. مشتاقم و محزون. باز هم؟ اشتیاق و حزن برای کسی که از ماندن می‌هراسد، همیشه با هم می‌آیند. اشتیاق را می‌فهمم؛ این‌بار حزن را نمی‌فهمم. تاکنون مرتضای جوانی بودم که جز فرزند ملّامحمدامین و شاگرد شیخ‌حسین بودن، به وصف دیگری متصف نبودم. راه خودم می‌رفتم و بار خود برمی‌داشتم. نه به استقبالم می‌آمدند و نه بدرقه‌ام می‌کردند؛ اما امروز که به دزفول می‌رویم، به استقبال آمده‌اند. آنچه در اصفهان و کاشان گذاشتیم و گریختیم، اینجا به انتظار ما نشسته است.

گریه، خلقت شگفت خداست و تنها زبانی که ادراک غمگنانه را بازگو می کند. بزرگی هر کس به بزرگی غمی است که در دلش پنهان کرده است. غم شوکت دارد، مهابت دارد، هیجان می آفریند و حرارت می بخشد. هر کسی به اندازه ی ادارکش از حقیقت، غم دارد. آن ها که غم را به افسردگی و غصه فرو می کاهند، غم نمی فهمند.