جلال الدین دوانی

فرهنگ اسلامی در شئون مختلف از جمله اصول و فقه و حدیث، غنی ست و ما کمتر توانسته ایم غنای آن را به جهان نشان دهیم. فلسفه، با سایر حوزه های معرفت بشری به ویژه علوم، تفاوتی فاحش دارد. هر علمی را می توان فارغ از تاریخش یاد گرفت، اما این نکته درباره فلسفه صدق نمی کند. کمی شوخ طبعی ست، اگر کسی مدعی شود فیلسوف است ولی تاریخ فلسفه نمی داند. متاسفانه تاریخ فلسفه اسلامی را نه خوب نوشته ایم و نه خوب می دانیم.
در تاریخ تفکر عقلی جهان اسلام ماجرای غم انگیزی غالب است، فلسفه همیشه رایج و حتی جایز هم نبوده است، به نحوی که از این بابت فلاسفه بسیاری دشواری ها و مصائب زیادی را تحمل کرده اند. اما بازهم در چنین شرایطی کسانی فلسفه ورزی کرده و درخشیده اند، البته در ایران. در تاریخ فلسفه اسلامی که عمری هزارساله دارد، بیش از نود درصد افراد موثر ایرانی بوده اند.
شمار اندیشمندان بزرگی که در حوزه ی فکری و فلسفی شیراز به منصه ی ظهور رسیده اند، به هیچ وجه اندک نیست؛ ولی با کمال تأسف باید گفت اندیشه ی این بزرگان هنوز مورد بررسی دقیق و انتقادی قرار نگرفته و درباره ی آثار آن ها کم تر سخن گفته شده است.جلال الدین دوانی یکی از اندیشمندان ممتاز مکتب فلسفی شیراز است.