رنگ زندگی کهنسالی

برای مخاطبان کتاب بسیار پیش آمده است تا با گشتی هرچند کوتاه در بازار کتاب، با انبوهی از آثار در مورد رازهای جوان ماندن و شادابی و سرزندگی روبرو شوند که هر یک از آنها تلاش دارد تا با ارائه شیوه های منحصر به خود و گاه نیز با کپی برداری از روی دست هم، به مخاطبانشان بباورانند که چگونه می توان از نعمت جوانی بهره برداری کرد؛ اما کمتر کتابی را می توان در این میان پیدا کرد تا از پیری و کهنسالی به عنوان یک موهبت خدادادی یاد کرده و رویکردی تازه به این دوره از زندگی به منظور پذیرش و افزایش کارایی آن را به مخاطبش ارائه کند.

دکتر مرتضی بهشتی در تازه ترین کتاب خود که با عنوان «رنگ زندگی کهنسالی» منتشر شده، با این رویکرد به سراغ این فراز از زندگی رفته و سعی کرده به این فصل از زندگانی نگاهی تازه بیاندازد.

بهشتی در پیشگفتار خود در این کتاب به این موضوع اشاره کرده است که دغدغه ای که وی را به نوشتن این کتاب واداشته است، اهمیت و حساسیت این دوره از ندگی بشر و نیاز فوق العاده حاضران در آن، به توجه و درک موقعیتشان است. بهشتی همچنین با الهام از قرآن کریم و مهم ترین متون فارسی از قبیل کلیات سعدی، دیوان حافظ، قابوس نامه و دیوان صائب تبریزی و نیز روح حقوقی و قوانین حاکم بر جوامع بشری، سعی کرده شکوه ها و گلایه های ارائه شده در دوران پیری را مورد واکاوی قرار دهد.

نویسنده، این کتاب را با مبحثی با عنوان «پیری شناسی» شروع می کند و در آن با استناد به آمار موسسات و نهادهای جهانی و بین المللی، سعی میکند تا موقعیتی با عنوان کهنسالی را تعریف کند. در ادامه اما نویسنده به موضوع جمعیت سالمندان و تقسیم بندی آن به بخش های پیر جوان و پیران پیر می پردازد و پس از آن نیز بحث خود را با ارائه موضوع واژه شناسی پیری تکمیل می کند؛ پیری از نگاه عرفا و شعرا و فلاسفه و نیز جایگاه پیری در ادیان الهی نیز تکلمه این بحث است.

بهشتی در ادامه به سراغ موضوعی به نام سالمندی و تعریف آن می رود، نشانه های پیری عنوان بحث دیگری در این متن است که در آن انواع عوارض فیزیکی و فیزیولوژیکی ناشی از پیری شرح داده می شود.

واژه بازنشستگی نیز در ادامه و در رویکردی مشابه مورد تعریف مؤلف قرار گرفته و پس از معرفی آن با رویکردهای مختلف اجتماعی به معرفی مراحل چندگانه رخداد آن نیز توجه نشان داده شده است. بهشتی همچنین با رویکردی مشابه، بازنشستگی را از منظر تاریخی و ادبی در ادامه این بخش از کتاب خود مورد بررسی قرار داده است.

بحران ها و نیازمندی های دوران سالمندی و شرحی بر موقعیت ها و واقعیت هایی که سالمند در دوران حیات خود ممکن است با آنها روبرو شود نیز موضوع بخش بعدی این کتاب است و به طور طبیعی موضوعی همچون تغذیه، اصول رفتاری با سالمند و حقوق اجتماعی وی در آن مورد بحث قرار گرفته است.

این نوشتار در مجموع از حیث تلفیق نگاه علمی و عاطفی با یکدیگر برای توصیف یک موقعیت زیستی و استفاده از زبانی ساده و روان و در عین حال تأثیرگذار از حیث واژه گزینی در بیان؛ اثری در خور اعتناست که در کنار نگاه تازه به سوژه مورد توجه خود، در نهایت مبدل به اثری خواندنی شده است.