در ایران از گذشته های دور، روش پرورش دبیر و کاتب و نیز عامل و مستوفی و منشی و محاسب، با تمرین و دست آموزی و شاگردی و آموزش عملی همراه بوده و این افزون بر فراگرفتن زبان و ادب در مدرسه و مکتب بوده است. شاگرد بایستی نزد استاد تمرین می کرد و سالهایی را در دیوان و دربار می گذراند و کار استاد را می دید و نوشته های پیشینیان و اسناد گذشتگان را می خواند تا به تدریج و تدرج به مهارت کتابت و دبیری دست یابد.