خیره به خورشید نگریستن (غلبه بر وحشت از مرگ)

اروین یالوم آثار زیادی دارد که درونمایه آن‌ها اغلب روان‌درمانی، فلسفه و روایتگریِ داستانی است. شیوه درمانی و آثار او مدت‌هاست که در برنامه‌های آموزشی آمریکا جایی پیدا کرده است و مورد استفاده دانشجویان قرار می‌گیرد.

او معتقد است برای هر بیماری باید درمان مختص خودش را یافت، چرا که هرکدام از انسان‌ها داستان منحصر به فرد خود را دارند و گویی همین نگرش او را از آنچه به عنوان درمان یکدست برای همه در روانپزشکی متداول شده است، دور کرد.

آثار فلسفی و روانکاوانه

نخستین آثار منتشر شده از اروین د یالوم، آثار علمی در مجلات تخصصی و نخستین کتابی که نوشت، نظریه و عمل روان‌درمانی گروهی در سال ۱۹۷۰ بود. او «رواندرمانی اگزیستانسیال» را در سال ۱۹۸۰ منتشر کرد.

«خیره به خورشید نگریستن» که در ایران به نام خیره به خورشید هم ترجمه شده است نخستین بار در سال ۲۰۰۸ چاپ شد و درباره ترس از مرگ و نمودش در هر تجربه انسانی با ما سخن می‌گوید.

«من چگونه اروین یالوم شدم» را یالوم در سال ۲۰۱۷ در قالب روایتی از زندگی شخصی خودش ارائه می‌کند و با نزدیک شدن به ذهن خود مراحل مختلف زندگی خود را شرح می‌دهد.

کتاب «موضوع مرگ و زندگی» آخرین اثر منتشرشده از اروین یالوم و همسرش مریلین است. این اثر نوعی جستارنویسی است که هر فصل آن را یکی از این دو نفر در مواجهه با مرگ و در جریان بیماری مریلین نوشته‌اند. این جستارها ادامه یکدیگر نیستند. مریلین در سال ۲۰۱۹ بر اثر بیماری سرطان درگذشت.

آثار داستانی اروین یالوم

آثار داستانی یالوم مجموعه‌ای از داستان‌هایی واقعی و تخیلی با مضمون روان‌درمانی هستند.

«هر روز یک قدم نزدیکتر»: یالوم این کتاب را در سال ۱۹۷۴ منتشر کرد و در سال ۱۴۰۰ توسط ایمان صحاف قانع به فارسی ترجمه شد و انتشارات قطره آن را منتشر کرد. این همان کتاب معروفی است که برای نوشتن آن اروین د یالوم از یکی از مراجعین خود خواست تا با هم روند درمانش را بنویسند و از این منظر نخستین عنوانی است که شامل بازتاب نگاه و تفکرات روانپزشک و مراجع می‌شود؛ اثری که یالوم و الکین هرکدام در یادداشت‌هایی تجربه خود را از ارتباط درمانی خود نوشته‌اند.

«دژخیم عشق و چند داستان روان‌درمانگری دیگر»: این کتاب مجموعه داستان‌هایی است درباره ارتباط روان‌درمانگر و مراجعانش، اسرار اتاق درمان و مصائب و شیرینی‌هایش. این مجموعه داستان در سال ۱۹۸۹ منتشر شد.

«وقتی نیچه گریست»: داستان این کتاب در سال ۱۸۸۲ می‌گذرد؛ زمانی که زنی از دکتر برویر درخواست کمک به فیلسوفی ناامید و در آستانه خودکشی با نام نیچه می‌کند و در ادامه موضوعات کلیدی همچون پیر شدن، عشق و مرگ به چالش کشیده می‌شوند و در جهانی از وهم و واقعیت به سرگذشت سه فیلسوف و روانشناس مشهور –فردریش نیچه، جوزف برویر و زیگموند فروید - می‌پردازد. این کتاب در سال ۱۹۹۲ در وین منتشر شد. نخستین ترجمه فارسی آن در سال ۱۳۸۲ از مهشید میرمعزی با عنوان «و نیچه گریه کرد» توسط نشر نی منتشر شد. این کتاب در سال ۱۹۹۳، جایزه طلای Common Wealth Club را به عنوان بهترین رمان دریافت کرد و در سال ۲۰۰۹ توسط نمایشگاه کتاب وین مورد تقدیر واقع شد و ده هزار نسخه از آن به صورت رایگان توزیع شد. پینچاس پری در سال ۲۰۰۷ فیلمی ساخت بر اساس این کتاب و با همین نام ساخت.

«دروغگویی روی مبل»: این کتاب روایتی از ارتباط سه درمانگر و مراجعین‌شان است. نخستین نسخه این رمان در سال ۱۹۹۶ منتشر شد.

«مامان و معنی زندگی»: از دیگر مجموعه داستان‌های روانشناسانه و فلسفی اروین د یالوم، همین کتاب است که در سال ۱۹۹۹ به چاپ رسید.

«درمان شوپنهاور»: این کتاب، رمانی است روانشناسانه و فلسفی که نخستین بار در سال ۲۰۰۵ به چاپ رسید.

«پلیس را خبر می‌کنم» نام داستانی است که یالوم در سال ۲۰۰۴ منتشر کرد.

«مسئله اسپینوزا»: این رمان روایتگر دو داستان موازی، یکی درباره زندگی اسپینوزا –فیلسوف یهودی قرن هفدهم- و دیگری درباره روزنبرگ، نظریه‌پرداز نازی و چگونگی تأثیرپذیری او از اسپینوزاست. این اثر یالوم نخستین بار در سال ۲۰۱۲ منتشر شد.

از دیگر کتاب های اروین د یالوم باید به «خلق‌شدگان در یک روز» اشاره کرد؛ در سال ۲۰۱۵ یالوم رویکرد خود در اتاق درمان را در قالب مجموعه داستان (ده داستان) روایت می‌کند. این مجموعه با نام مخلوقات فانی نیز ترجمه شده است.

یالوم در سال ۱۹۷۴ جایزه ادوارد استرکر را برای کمک به بیماران روانپزشکی و در سال ۲۰۰۱ نیز جایزه انجمن روانشناسی آمریکا (APA) با عنوان ادوارد فیتسر دریافت کرد.

در سال ۲۰۰۳ با تعدادی از روانشناسان، انسانشناسان و فیلسوف‌ها درباره ترس از مرگ در مستند «پرواز از مرگ» مصاحبه کردند؛ اروین یالوم یکی از این افراد بود که از نگاه منحصر به فرد خود در این باره سخن می‌گوید.

در سال ۲۰۱۴ نیز فیلمی با نام درمان یالوم (Yalom’s Cure) براساس زندگی اروین د. یالوم ساخته شد.