شاهنشاه

ریشارد کاپوشچینسکی از نزدیک شاهد بیست‌وهفت انقلاب جهان سوم بود. شاهنشاه گزارشی درخشان است از روزهای پرتب‌وتاب انقلاب ایران. کاپوشچینسکی در این کتاب صرفاً به شرح فرار شاه و بازگشت آیت‌الله خمینی از تبعید نپرداخته، بلکه می‌کوشد علل بروز این اتفاقات را مطرح کند. او به مشاهدات روزنامه‌نگارانه‌ی خود در قیاس با اطلاعات انتزاعی تاریخی اهمیت بیشتری می‌دهد و پس از ثبت آن‌ها وسط یادداشت‌های آشفته‌اش می‌نشیند تا به آن‌ها معنا و مفهومی بدهد. او ما را به جایی می‌رساند که بپذیریم انقلاب ایران احتمالاً اجتناب‌ناپذیر بوده و ضمناً این باور را به چالش می‌کشد که انقلاب ایران حاصل دسیسه‌های خارجی بوده است. شاهنشاه عاری از خودپسندی رویکرد روزنامه‌نگار در جایگاه قهرمان است. درواقع بیش‌تر حجم کتاب شامل تأملات کاپوشچینسکی است درباره‌ی تصاویری معمولی و عکس‌هایی که در دسترس همگانند. شاهنشاه، یک روز دیگر از زندگی و امپراتور «سه‌گانه‌ی دیکتاتوری» کاپوشچینسکی هستند.