برای عشق به میهن (جستاری در باب وطن پرستی و ملی گرایی)

برای عشق به میهن جستاری است بلند در ستایش وطن‌پرستی جمهوری‌خواهانه. نویسندۀ کتاب، مائوریتسیو ویرولی، که خود از اساتید بنام علم سیاست در دانشگاه‌های آمریکاست، با تمرکز بر زبانِ این نوع وطن‌پرستی و بررسی تطور تاریخی آن در کشورها و نزد اندیشمندان مختلف، ملی‌گرایی و وطن‌پرستی را، به‌عنوان دو قدرتمندترین نیرویی که به تاریخ جهانی شکل بخشیده‌اند، از هم متمایز می‌سازد. دفاع نویسنده از وطن‌پرستی جمهوری‌خواهانه دفاع از یک زبان و سنت خاص است، زبان و سنتی که از گذشته تا امروز خودش را بیش از همه به آرمان آزادی و خیر مشترکِ مردمان و نهادهای سیاسی و فضایل اخلاقی پشتیبانِ آن، که همگی در قالب «جمهوری» تجسم یافته، متعهد می‌داند؛ این در حالی است که زبان ملی‌گرایی در اصل خیلی دیرتر در اروپا برای دفاع از خلوص معنوی و همگونی فرهنگی، زبانی و قومیِ ملل ساخته شد، همگونی و خلوصی که تحقق آن به نظام سیاسی جمهوری بسته نبوده، چه بسا از طرقی غیر از جمهوری دستیاب‌تر هم باشد.
در این کتاب، عشق به میهن، یا حبّ وطن، مرادف است با عشق به آزادی و کرامت انسانی در برابر آن روحیۀ ملی‌گرایانه‌ای که دوستدار افتخار، عظمت، برتری‌طلبی و کشورگشایی است و مستعد استقرار و تحکیم خودکامگی در جلوه‌های مختلف آن. در جهانی که بین گرایش‌های قطبیِ جهان‌شهرگرایی و بومی‌گرایی دوشقه شده، دفاع سیاسی-اخلاقی از وطن‌پرستیِ جمهوری‌خواهانه دفاعی خاص از ارزش‌هایی عام و جهان‌شمول بوده و، بدین عنوان، شایستۀ اعتنا و احترام است.