« فرستاده» نوشته « زَلمَی خلیل زاد» فرستاده سابق آمریکا در در افغانستان، عراق و سازمان ملل متحد است که توانسته دیدگاه خود و ایالات متحده آمریکا را در این کتاب به صورت گزارشی از سفرها و عملکردهای خود به نگارش درآورد. زلمی به فراخور مطالبی که در این کتاب آورده است وارد زندگی شخصی خود نیز شده است و ما را با گوشه های مهمی از زندگی خود آشنا می کند.
کتاب «فرستاده» فرصت خوبی است برای آشنایی علاقه مندان به سیاست، جامعه شناسی و جغرافیای سیاسی به منطقه خاورمیانه به خصوص عراق، ایران و افغانستان تا بتوانند از دیدگاه یک آمریکایی افغانستانی الاصل با این موارد آشنایی پیدا نمایند.
خلیل زاد متولد سال 1951 میلادی در افغانستان است و از شخصیت های سیاسی و تأثیرگذار آمریکا در امور سیاسی آن کشور محسوب می شود. او شخصیت کلیدی در تشکیل دولت افغانستان پس از تسلط دوره اول طالبان برافغانستان است همان گونه که در سرنگونی صدام و اتفاقات بعد از آن نقش مشهودی را در عراق بازی کرد.
شاید نتوان هیچ وقت به گزارشات سیاست مداران اعتماد کرد ولی کشف دیدگاه های ناگزیر آنان از میان مطالب کتاب امری شدنی و جالب خواهد بود. از نکات قابل توجه این کتاب زنده بودن و فعالیت جاری نویسنده در حکومت امروزی آمریکاست، در حالی که معمولاً آثار رجال سیاسی معمولاً بعد از شروع بازنشستگی و در بسیاری از مواقع پس از مرگشان به چاپ می رسد.
بخش اول کتاب به معرفی زندگی اولیه و علمی نویسنده پرداخته و نحوه ورودش به زندگی سیاسی را توضیح می دهد که پیش از دولت بوش اتفاق افتاده است. بخش دوم کتاب به دوران پرمشغله اش در زمان حکومت بوش می پردازد و در قسمت سوم کتاب ما را با سیاست ها و نقش آمریکا در قاب جهان آشنا کرده و جمع بندی می نماید.
«… من و بارنو به دنبال راه هایی بودیم که از اهداف یکدیگر حمایت کنیم. من از نفوذ سیاسی بین افغان ها استفاده می کردم تا به او در مشکلات نظامی کمک کنم و او ارتش را برای من مهیا می ساخت تا اهداف سیاسی ام را دنبال کنم. بارها اتفاق افتاد که وقتی مشکلات پیش رویم را با او مطرح کردم، او گفت: “می تونم دراین مورد کمکت کنم.” من هم سعی می کردم متقابلاً همین کار را انجام دهم.»
علی –
با این کتاب دیدی کلی نسبت به وقایع سیاسی در قرن معاصر، در خاورمیانه را میتوان بدست آورد.