نوشتار و تفاوت مجموعه‌ای از نخستین مقالات دریدا است که در سال ۱۹۶۷ منتشر شد و در میان آثار او جایگاهی ممتاز دارد. دریدا در هریک از این مقالات، که نوعی سکوی پرتاب شمرده می‌شوند، بعضی درون‌مایه‌های بنیادی و روش‌های کلیدی اندیشمندان بزرگ عصر خویش (روسه، فوکو، ژابس، هوسرل، هایدگر، لویناس، ارتو، فروید، باتای، لوی استروس و …) را مورد سنجش قرار می‌دهد. از خلال این سنجش، خطوط و عناصر شکل‌دهنده‌ی فضای اندیشه‌ی دریدایی اندک‌اندک چهره می‌نمایند تا در آثار بعدی او سیمای مشخص‌تری پیدا کنند. تنوع، غنا و اهمیت مسائل مطرح‌شده، شیوه‌ی پرسش‌گری و نقد دریدا در این جستارها تولد اندیشمندی را بشارت می‌داد که برای ماندن آمده بود و تأثیر انکارناپذیرش بر اقلیم فلسفی زمانه‌اش گواه آن بوده است.
دریدا سیر و تحول فکری فروید را در دو مقاله او با عنوان های «پروژه» و «یادداشت بر صفحه جادویی» بررسی می کند. دریدا در این بررسی نشان می دهد که فروید چگونه با تغییر استعاره های نوشتاری، ذهن را به متن نوشتاری تشبیه می کند. فروید در این مسیر، به دنبال توصیف ذهن بود.
این روانکاو معتقد بود تبیین علمی حافظه به تبیین علمی ذهن منجر می شود. او از نورون های حفظ گر آغاز می کند تا به «مدل اپتیکی» که ذهن را به آن تشبیه می کند، برسد. فروید پس از این مرحله، دستگاه نوشتاری را مطرح می کند که بهترین استعاره برای تشبیه ذهن به آن است. تاکید فروید بر نوشتار به نظر دریدا جالب رسید و دریدا بر همین اساس، فروید را متعلق به سنت متافیزیکی غرب دانست.
بهنام مؤمنی –
به نظر من این کتاب کتاب سنگینی است.