توشیهیکو ایزوتسودر کتاب صوفیسم و تائوئیسم، سیستم های فکری متافیزیکی و عرفانی تصوف و تائوئیسم را مقایسه می کند و در می یابد که اگرچه از لحاظ تاریخی بی ارتباط هستند ، این دو ویژگی و الگوهای مشترکی دارند که برای گفتگوی فراتاریخی ثمربخش است. رویکرد اصلی و پیشنهادی او درهای جدیدی را در مطالعه فلسفه تطبیقی و عرفان باز می کند.

ایزوتسو با ابن عربی شروع به تحلیل و جداسازی مفاهیم اصلی هستی شناختی این چالش برانگیزترین متفکران اسلامی می کند. سپس ، در قسمت دوم کتاب ، ایزوتسو توجه خود را به تجزیه و تحلیل مفاهیم موازی دو متفکر بزرگ تائوئیست ، لائوتزو و چوانگ تزو معطوف می کند. ایزوتسو تنها پس از آشکار ساختن ساختار اساسی هر دیدگاه جهان ، در بخش پایانی کتاب ، به تجزیه و تحلیل مقایسه ای می پردازد. او استدلال می کند که تنها در این صورت است که می تواند از مقایسه آسان و سطحی اجتناب کند.

ایزوتسو معتقد است که هر دو دیدگاه صوفیانه و تائوئیستی بر دو محور – انسان مطلق و انسان کامل – مبتنی است و یک سیستم کلی از اندیشه های انکولوژیکی. ایزوتسو در مورد شباهت های این سیستم های هستی شناختی بحث می کند و این فرضیه را مطرح می کند که الگوهای خاصی از تفکر عرفانی و متافیزیکی حتی ممکن است در سیستم هایی که هیچ ارتباط تاریخی ظاهری ندارند به اشتراک گذاشته شود.