الحیاه (12جلدی)

فرهنگ نامه ارزشمند الحیات اثر محمدرضا حکیمی و دو برادر ایشان، محمد و علی حکیمی، اثری شناخته شده نزد فرهیختگان آشنا با فرهنگ اهل بیت علیهم السلام است. این اثر با هدف عرضه الگویی برگرفته از آیات و روایات در ترسیم زندگی اسلامی نوشته شده است. بر همین اساس در صفحه نخست مجلدات این اثر در معرفی آن چنین می خوانیم: «دایره المعارفی اسلامی، علمی، پژوهشی که روش زندگی فردی و اجتماعی آزاد و پیشرو را ترسیم می کند و انسان های سراسر جهان را به پی ریزی یک نظام مردمی شایسته فرامی خواند.»
لذا گاه این اثر را عرضه عصری و تمدنی قرآن و روایات معصومین علیهم السلام خوانده اند.
اولین جلد این مجموعه سال ۵۸ منتشر گردید.
این کتاب در دو جلد اول خود به معارف اسلامی بطور کلی پرداخته است.

جلد سوم تا ششم خاص مبحث اقتصادی اسلام است. در این کتب، نویسندگان از منظر آیات و روایات با نگرشی امروزی و ناظر به نیازهای اجتماعی به اقتصاد اسلامی و عدالت اقتصادی و اجتماعی پرداخته اند. مجلدات نخست این کتاب به زبان عربی است که به قلم احمد آرام به فارسی ترجمه شده است.
جلدهای ۷ تا 9 این مجموعه نیز به ابعاد اجتماعی و سیاسی اسلام اختصاص دارد.
جلد نهم به طور خاص به ابعاد سیاسی و حکومتی اسلام می پردازد. این جلد با توجه به ابواب مجلدات قبل از باب هجدهم آغاز می شود که عنوان آن چنین است: «ویژگیهای حکومتهای صالح» در این بخش به ویژگیهای انسانی، فرهنگی، حکومتی، حقوقی، اخلاقی، اجرایی، اقتصادی، اجتماعی و مردمی حکومت پرداخته می شود. باب نوزدهم نیز در بیان «ویژگیهای حکومتهای فاسد» است. فسادهای عام، مبارزه با آگاهی، ضعف مدیریت، نظام طبقاتی و مردم ستیزی عناوین ذیل این باب اند. چند باب بعد نیز به بیان ویژگیهای جوامع صالح و فاسد و عناوین دیگر اختصاص یافته است.
نکته مهم آن است که بخش مهمی از مطالب این کتاب به بیان سخنان امیرالمؤمنین و سیره سیاسی و حکومتی آن حضرت اختصاص دارد و از این جهت، این کتاب از منابع ارزشمند در بررسی ابعاد گوناگون حکومت علوی به شمار می رود.