«پسر آشیخ محمود» خاطرات زندگی پرفراز و نشیب حسین علایی از فرماندهان ارشد دوران هشت سال دفاع مقدس و مدیران کشور در عرصه‌های مختلف بعد دورۀ جنگ اسـت.
علایی در این کتاب با شرح جزئیات، به روایـت دقایق حیات خود از تولد، کودکی تا بحبوحه‌های انقلاب، دفاع مقدس و پس از آن پرداخته است.
در واقـع، خوانندۀ این کتاب از دریچۀ نگاه حسین علایی به فراسوی مهمترین وقایع و رخدادهای کشور در نیم‌قرن گذشته ورود پیدا کرده و از نزدیک با فرایند تصمیم‌گیری‌های کلان کشور آشنا می‌شود و در جریان امور نا گفته‌ای قرار می‌گیرد که در این تصمیمات تأثیرگذار بوده‌اند.
از نقاط قوت کتاب حاضر که از منظری دیگر مناقشه‌برانگیز هم خواهد بود، می‌توان به صراحت بالای راوی در بیان دیدگاه‌هایش در حوزۀ مدیریت کلانن کشور در زمان جنگ و رخدادهای پس از آن اشاره کرد که آن را از آثار مشابه خود متفاوت می‌سازد.
پسر آشیخ محمود – جلد اول، خاطرات و تاریخ شفاهی دکتر حسین علایی است. خاطرات خود نوشت او در انتشارات ایران منتشر شده است.