او از ابتدا مشاغل مختلفی را تجربه کرد؛ کار روی زمین، چوپانی، پادویی کفاشی، صاف کردن میخ‌های کج و بعد به عنوان وردست پدر و برادر به عنوان دنده پیچ کارگاه تخت گیوه‌کشی، دوچرخه سازی، سلمانی و...
بعد از اتمام تحصیلات مقدماتی برای اشتغال به سبزوار رفت و پس از سفر به مشهد آغاز آشنایی وی با سینما و نمایش کلید خورد و سال ۱۳۳۸ به تهران رفت و در این دوران مشاغل دیگری نظیر حروفچین چاپخانه، سلمانی کشتارگاه، رکلاماتور برنامه‌های تیاتر، سوفلور کنترلچی سینما، ویزیتور روزنامه کیهان و… را تجربه کرد.

وی در دهۀ ۴۰ در کلاس‌ های نمایش آناهیتا حضور یافت و بازیگر نمایش شد و نوشتن را نیز شروع کرد. در همان سال ‌ها در نمایشنامه‌ هایی از برتولت برشت، بهرام بیضایی و اکبر رادی نقش‌آفرینی کرد.

وی در سال ۱۳۴۹ با مهرآذر ماهر ازدواج کرد که حاصل این ازدواج دو پسر به نام‌ های سیاوش و فرهاد و یک دختر به نام سارا هستند.

در دهه ۵۰ دولت آبادی زندانی شد و پس‌ از آن به مدت ۱۵ سال مشغول نگارش مشهورترین اثر خود یعنی «کلیدر» بود.

دولت آبادی برگزیده جایزه ادبی یان میخالسکی سوئیس در سال ۲۰۱۳ و شوالیه ادب و هنر فرانسه توسط سفیر فرانسه در ایران در ۲۰۱۴ است و تاکنون آثار او به زبان های مختلف از جمله: انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، نروژی، سوئدی، چینی، کردی، عربی، هلندی، عربی و آلمانی ترجمه شده‌ اند.

او بسیار وطن ‌پرست و ملی گراست و دغدغۀ ملیت در همۀ ابعاد هیچ ‌گاه از او دور نمانده است. نخستین مسئله ‌ای که می‌توان در این باب درآثار او بررسی کرد نثر او است که به‌ شدت پارسی و فولکلور است. در نوشته‌ های شخصی او نیز بسیار می‌توان رد چنین تفکری را دید. او در تمامی سال‌ های شهرتش و حتی در تمامی دورانی که امکان خروج از کشور را داشت، این کار را نکرده و همیشه پای ایران مانده است.