مکتب ادبی فقها توانسته است ظرفیت چشمگیری را وارد ادبیات نماید و آن را به اوج خود برساند و ضعف های ادبی را برطرف نماید. این حرکت اجتهادی به حدی دارای قوت است که ادبیات را متحول نموده و می توان آن را به عنوان انقلاب ادبی مطرح نمود. جلد اول از مجموعه مکتب ادبی فقها، به معرفی این مکتب و ویژگی های آن می پردازد.

در این کتاب ابتدا در باب اول آن درباره موضوع اجتهاد در ادبیات سخن گفته می شود و گفته می شود که اجتهاد در ادبیات امری ممکن است آن هم در تمامی علوم ادبی و در مدت زمان یکسال.

باب دوم درباره خصوصیات اجتهادی مکتب ادبی فقها است یعنی فقها که صاحب مکتب در زمینه ادبیات هستند اجتهاد ایشان چه ویژگی هایی داشته است. چه برتری هایی نسبت به علمای ادب دارند. خلاصه و نتیجه این باب آن است که فقها بسیاری از مبانی علمای ادب همچون قیاس و استحسان را ابطال نموده اند و بسیاری را به تکامل رسانده اند. این مبانی به حدی کامل است که می توان تمام ادبیات را بر اساس آن پایه ریزی نمود.