کتاب مرغ دریایی بهترین و مشهورترین نمایشنامۀ آنتون چخوف و اثری بی‌نهایت لطیف است که صراحتاً به موضوع هنر و راه دشوارش اشاره دارد.

مرغ دریایی نبوغ برجستۀ چخوف در نمایش‌نامه‌نویسی را به رخ می‌کشد. داستانی به سادگی زندگی و به پیچیدگی آن است که در نخستین نظر مفهوم پیچیده و گیج‌ کنندۀ آن همچون زندگی درک نمی‌شود و به نظر می‌آید نویسنده تفسیر و تعبیرش را به عهدۀ خود خواننده گذاشته است.

سراسر نمایشنامۀ مرغ دریایی (The Seagull) آکنده از رنج، یأس و پوچی‌ آدم‌های به تنگ آمده از یکنواختی و روزمرگی زندگی است. این اثر داستان‌هایی از عشق‌های ناکام، شکست‌ خورده، پر ملال، کهنه، یک جانبه و مصیبت‌بار را روایت می‌کند. شش رابطۀ تو در تو و پیچیدۀ عاشقانه بستر اصلی نمایشنامۀ مرغ دریایی را تشکیل می‌دهد. شخصیت‌های این کتاب مانند اغلب شخصیت‌های چخوف، مردمانی مردد، سست‌ نهاد و حقیر هستند که گاه از سر بیکاری و تنها برای قابل تحمل ساختن رخوت و ملال زندگی به سادگی عاشق می‌شوند.

نمایشنامۀ مرغ دریایی شخصی‌ترین اثر آنتون چخوف (Anton Chekhov)، در عین حال نقطۀ عطفی در زندگی وی به شمار می‌‌آید. او در این اثر افکار و ایده‌های والایش دربارهٔ هنر و چیستی آن را با صراحت و شفافیتی کم‌ نظیر بیان می‌کند. شخصیت‌های این نمایشنامه پس از گشت و گذاری رؤیاگونه در عالم توهومات، با حقایق تلخ و ناخوشایند زندگی رو در رو می‌‌شوند. این کاراکترها وقتی به حقایق زندگی آن‌گونه که هست برمی‌خورند، ضعف‌ها و حقارت‌های خود را بیش از پیش به نمایش می‌گذارند.