مرشد و مارگریتا

حقیقتش را بگوییم، بعدها که دیگر کار از کار گذشته بود، نهادهای مختلف اطلاعات خود را گرد آوردند و توصیفاتی از این مرد عرضه کردند. حاصل مقایسه این توصیفات چیزی جز حیرت نیست. در یکی از این گزارشها آمده است که تازه‌وارد قد کوتاهی داشت، دندانهایش از طلا بود و پای راستش می‌لنگید. در گزارش دیگری گفته شده که قد بسیار بلندی داشت و روکش دندانهایش از پلاتین بود و پای چپش می‌لنگید. گزارش سومی به اجمال ادعا کرده که این شخص هیچ علامت مشخصی نداشت. باید قبول کرد که این توصیفات هیچ‌کدام ارزشی ندارند.

اولاً، این تازه‌وارد اصلا نمی‌لنگید. قدش نه بسیار بلند بود نه کوتاه، فقط بلند بود. دندانهایش روکش داشت: روکش سمت راست طلایی و سمت چپ پلاتینی بود. لباس شیک گران‌قیمت خاکستری‌رنگی پوشیده بود و کفشهای خارجی‌اش، همرنگ کت و شلوارش بود. کلاه بِره خاکستری‌اش را به شکل جِلفی روی یکی از گوشهایش کشیده بود و سرِ عصایی که به دست داشت، به شکل سرِ سگ بود.

زندگی برلیوز طوری شکل گرفته بود که تاب دیدن پدیده‌های غیرطبیعی را نداشت. رنگش باز هم بیشتر پرید و چشمهایش گرد شد و با بهت و حیرت به خود گفت: «ممکن نیست!»
ولی افسوس که ممکن بود، و مرد شفاف بلند قد، روبروی او به چپ و راست تاب می‌خورد، بی‌آنکه با زمین تماسی داشته باشد.
ترس چنان تمام وجود برلیوز را فرا گرفت که ناچار چشمهایش را بست. چشمهایش را که باز کرد، همه‌چیز تمام شده بود. شبح از میان رفته بود و وجود پیچازی‌پوش ناپدید شده بود و سوزن نوک‌تیز هم با رفتن مرد از قلبش بیرون پرید.