هدف منتسکیو از نوشتن کتاب روح القوانین، تبیین قوانین و نهادهای اجتماعی بوده است. البته دستیابی به این هدف در نگاه اول دست نیافتنی به نظر می رسد. بنابر نظر منتسکیو، برخلاق قوانین فیزیک که خداوند آن را بنا نهاده و در عالم طبیعت جاری می کند، قوانین اثباتی و نهادهای اجتماعی را بشر ایجاد کرده است؛ بشری که دائم در معرض خطا، غفلت و وسوسه های گوناگون است. بنابراین، حق دارید تصور کنید قوانینی که ما از آن صحبت می کنیم نیز از همان نوعی است که در همه جای دیگر دنیا میتوان یافت، چراکه به راستی تنوع قوانین بشری در گوشه و کنار جهان، حکایت از نسبی اندیشی انسان می کند و به ما هشدار می دهد قوانین موضوعه مطلقی که بتواند زندگی انسانی را به نحو مطلوب سروسامان دهد، وجود ندارد. مضمون این کتاب از این قرار است که چند نفر ایرانی که از فرانسه دیدن می کنند، طی ارسال نامه هایی، وضع عجیب آداب و رسوم فرانسه را برای دوستان هم وطن خد تشریح می کنند. چهارچوب این کتاب به مونتسکیو فرصت کافی داد تا کلیسا، دولت، پادشاه و همه مقامات و موسسات مهم کشورش را آزادانه به باد انتقادی هجوآمیز بگیرد و با چشمان تیزبین خود به کاوش در جریانات سری و پشت پرده بپردازد.