حیاط‌خلوت زندگی ویژۀ همۀ زنان و مردانی است که زیر یک سقف قرار گرفته‌اند و حفظ حریم خانواده برایشان اهمیت دارد و حاضر نیستند زندگی و آرامشی را که ساخته‌اند به هر بهانه‌ای از دست بدهند. موضوعاتی که در این کتاب بررسی شده به این شرح است: احترام به حریم همسر، تفاوت‌های همسران، مرزها در خانواده‌ها، راهکارهای جلوگیری از دخالت دیگران در روابط زناشویی، تفاوت‌های زن و مرد و چگونگی ارتباط و تعامل با همسر و اطرافیان.

دستیابی به آرامش تصادفی نیست. باید برای رسیدن به آرامش کوشید و همچون گیاهی به آن رسیدگی کرد تا از آسیب‌ها و آفت‌ها در امان بماند. زن و شوهر از وقتی پیمان زناشویی می‌بندند، باید بدانند هریک برای خودشان حریم خصوصی دارند که طرف مقابل باید آن را پذیرفته و به آن احترام گذارد. علاوه‌بر این، زن و مرد نیاز دارند بدانند حریمی که در اطرافشان کشیده‌اند، آن‌قدر امن است که دستخوش دخالت‌ها و نظرهای بیجای خانواده‌ها و اطرافیانشان قرار نمی‌گیرد. هر دو باید به این حریم امن احترام بگذارند و در حفظ و نگهداری آن کوشا باشند.

بخشی از کتاب حیاط خلوت زندگی

نباید از مفهوم مرز استفادۀ نادرست کرد. اینکه همسر هر کاری دلش می‏ خواهد انجام بدهد و در پاسخ به اعتراضی که به او ‏می‏ شود‏‏ بگوید این مرزی است که من برای خودم ایجاد کرده‌ام، نهایت خودخواهی و مرزناپذیری است. مرزها برای فرار از مسئولیت نیستند؛ بلکه از این حکایت می‌کنند که شما نمی‏ توانید هر کاری که دلتان خواست، انجام دهید. در واقع، فقط افراد مرزناپذیر احساس می‏کنند‏‏ باید هر کاری می‏خواهند انجام بدهند. برای نمونه، فرد مرزناپذیر چون احساس ‏می‏کند‏‏ هر محدوده‏ای نامعقول و غیرمنصفانه و ناراحت‏کننده است، از کوره درمی‏رود و پرخاشگر ‏می‏ شود‏‏. همچنین،‌ چنین فردی تصور می‌کند چون همسرش بدطینت شده است، در برخی زمینه‏ های زندگی به او پاسخ منفی می ‏دهد. در واقع، چنانچه کسی با ما ناعادلانه رفتار کند، عصبانی‌شدن ما عادی است؛ اما اگر همسرمان به‌دلیل موجه، محدوده‏ای برایمان قائل شود یا به ما پاسخ منفی بدهد، عصبانی‌شدن ناپختگی است.

قامتش را سرو گفتم، سر کشید از من به خشم

دوستان، از راست مى‌رنجد نگارم، چون کنم؟

خلاصه اینکه استفادۀ نادرست از مرزها، به‌جای تشدید علاقه، به بیگانگی و فاصلۀ میان همسران منجر ‏می‏شود‏‏. تعیین مرزها برای این نیست که به رابطه‏ ها پایان دهد؛ بلکه برای محافظت و تعمیق آن‏هاست.

حدود پانزده سال از ازدواج زهره و مسعود می ‏گذشت. مسعود یک نمونۀ آشنا از شوهرهای خوبِ حرف‌شنو و منفعل بود(!). او در تمام زمینه ‏های زندگی، تسلیم خواسته‏ های سلطه‏ جویانۀ همسرش بود: از چگونه خرج‌کردن پولشان گرفته تا مسافرت، مهمانی، تربیت بچه ‏ها‏‏، حتی شیوۀ لباس‌پوشیدن خودش، همه و همه تحت‌نظر زهره انجام می‏ شد‏‏. زهره به‌گونه‏ای رفتار می‏ کرد‏‏ که مسعود نتواند خیلی خودی نشان دهد و همیشه تسلط خودش را بر او حفظ می‏ کرد‏‏.

این اواخر، مسعود از نگاه زهره شوهر بدی شده بود؛ چون بیش از پیش با خواسته ‏ها و اظهارنظرهای زهره مخالفت می‏ کرد‏‏. از همه بدتر اینکه خواستار تغییر در شیوۀ زندگی زناشویی‌شان شده بود و می‏ گفت: «تمام این سال‏ها همۀ کارها به میل تو انجام می‏شد‏‏ه؛ اما حالا نوبت منه. از این به بعد، کارها به میل من انجام‏ می‏شه‏‏.»

دورِ مجنون گُذشت و نوبتِ ماست

هرکسى پنج روز، نوبتِ اوست

بدین ترتیب، مسعود بدون هماهنگی با زهره پول خرج می‏کرد‏‏، خودش مهمان دعوت می‏کرد‏‏، به‌تنهایی و بدون اینکه به وی بگوید کجا می‏رود، به سفرهای طولانی می‏رفت و… . خلاصه اینکه رفتار مسعود به‌طور کلی تغییر کرده بود. وقتی هم همسرش از چرایی رفتارش می‏پرسید، مسعود می‏گفت: «می‏خوام‏ برات حدومرز قائل بشم و مجبور نیستم بهت جواب بدم.»

در نهایت، این زوج پس از طی دورۀ طولانیِ ناراحت‏ کننده‌ای در زندگی، برای حل‌کردن مسائل پیش‏‌آمده، به مشاور مراجعه کردند. هریک، از ناراحتی‏ های خود و مسائل زندگی مشترکشان صحبت کرده و از مشاور راهکارهایی می‌گرفتند. بعد از چندین جلسه مشاورۀ جدی و فشرده، به‌تدریج، مسائل زندگی مشترک آن‏ها برطرف شد و رابطۀ آن‏ها بهبود یافت. بعد از آن، مسعود پیش از هر کاری با زهره مشورت می‏ کرد‏‏. زهره هم متوجه شد وقتی مسئولیت همه‌چیز را خودش بر عهده می‏ گیرد و به همسرش میدان نمی‏ دهد تا نظرش را اعمال کند، همسرش چه احساسی دارد. همچنین فهمید این رفتار چه پیامدهایی ممکن است برای خود او داشته باشد.

بنابراین در زمینۀ مرزبندی هم، مانند هر کار دیگری، باید مواظب باشیم به افراط و تفریط دچار نشویم. همچنین، پرخاشگری، خودخواهی، شانه‌خالی‌کردن از زیر بار مسئولیت‏ هایمان، وقت‌گذرانی بیش از حد با دوستان و… را به‌اسم مرزبندی توجیه نکنیم.