کتاب “جریان ها و سازمان های مذهبی-سیاسی ایران” اثری است به قلم دکتر “رسول جعفریان” که در آن این جریانات را از سال 1320 تا 1357 یعنی “از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی” مورد بررسی قرار می‌دهد.
انقلاب ها و اصلاحات در هر جامعه‌ای مطمئنا دستخوش تغییرات فرهنگی، نگرشی و معرفتی خواهد شد و این قضیه در مورد انقلاب اسلامی 1357 نیز صدق می‌کند. دکتر “رسول جعفریان” که یکی از روحانیون و اساتید تاریخ در دانشگاه تهران است، مطالب زیادی در مورد تاریخ ایران منتشر کرده است که موضوعاتی نظیر تاریخ اسلام، صفوی، قاجار و تاریخ کنونی را پوشش می‌دهد. اما کتاب “جریان ها و سازمان های مذهبی-سیاسی ایران” اثری است درباره شکل گیری جریان های سیاسی- مذهبی در دوره پهلوی دوم که دکتر “جعفریان” در آن بر حضور روحانیون در میدان‌های مبارزه و نقش آنها را در عرصه‌های فرهنگی و سیاسی با تکیه بر دین مبین اسلام برجسته می‌کند.
کتاب حاضر بررسی روندهای فرهنگی در طول تاریخ با تمرکز بر رویدادهای فرهنگی-سیاسی است که پایه و اساس انقلاب اسلامی بوده است. این اثر در پاسخ به این پرسش که با وجود عناصر مذهبی و تبدیل شدن انقلاب به انقلاب اسلامی، چه نوع پیشرفت‌های فرهنگی پس زمینه‌ی این انقلاب سیاسی بوده، به نگارش درآمده است. کتاب هم چنین گرایش‌هایی را که در بیش از سه دهه در حال رشد بوده و آن فلسفه‌ی فکری و کلامی که بینش لازم برای انقلاب را به انقلابیون بخشید، مورد بررسی قرار می‌دهد. هدف اصلی این کتاب نشان دادن گستردگی فعالیت‌های مذهبی-سیاسی، بزرگ‌ترین تشکل‌های مذهبی و نیز توصیف عملکرد “جریان ها و سازمان های مذهبی-سیاسی ایران”، “از روی کارآمدن محمدرضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی” می‌باشد. گفتنی است این کتاب دارای حاشیه‌نویسی‌های برجسته‌ای از جمله حاشیه‌نگاری رهبر معظم انقلاب است.