کتاب حاضر به بررسی انواع و ادوار روشن فکری در ایران معاصر، با تکیه بر روشن فکری حوزوی می پردازد. نگارنده پس از برشمردن معانی مختلف روشن فکری، به بررسی مقاطع مختلف آن در تمدن غربی پرداخته و در ادامه، به ورود روشن فکری به جامعه ایران در دوران مشروطه اشاره نموده و آغازین ظهورات روشن فکری در ایران را، مربوط به بعد از انقلاب بلشویکی روسیه (1917) دانسته است. حضور مجدد دین در عرصه های اجتماعی در دهه چهل، موجب به وجودآمدن جریان روشن فکری دینی در ایران می شود. اما این جریان نیز پس از دوران اوج خود، به دلیل دید سکولار به دین و دوری از مردم، منزوی شده و حتی قسمتی از آن به قدرت هایی پیوست که ادعای مبارزه با آن ها را داشت. نویسنده در ادامه، با برشمردن میراث خردورزی در اندیشه تشیع، به این موضوع پرداخته که هر یک از روشن فکری یا منورالفکری حوزوی، چگونه و تا چه حد امکان دارند و چه صورت هایی در تاریخ معاصر ایران داشته اند.