اسپینوزا ما را تا کجا خواهد برد؟

اگر دکارت کانت و هگل خودآگاه تفکر ما هستند که به منظور شناخت خود باید به بررسی آنها بپردازیم و برای دستیابی به قدرتی انتقادی با تأمل بر آنچه مارکس به طرز درخشانی سنگینی کابوس وار مردگان میخواند ،اسپینوزا در سوی مقابل آن چیزی است که واپس رانده شده تا بدین ترتیب نفوذ خویش را اعلام کند از این رو اسپینوزا معرف تفکری است که علیه زمانه حاضر ما در همان زمان زایش آن علم اعتراض برداشت ،هر چند چه بسا سده هفدهم مهیای چنین شیوه ای از حیات نبود صداهای امروزین در حمایت از اسپینوزا از تولد مجدد وی حکایت دارد اسپینوزا قسمی «نابهنجاری وحشی» است زیرا وی فیگوری است که به طرز ریشه ای از زمانه خویش گسسته و وحشت بسیاری در قلب پدرانمان برانگیخته است صدایی ناظر بر اعتراض در زمانه ما نیز اسپینوزا نه تنها مجال این را فراهم می سازد که خطاهای سنت مسلط را شناسایی کنیم بلکه رخصت میدهد به بدیل های زنده ای که شاید همواره حاضر بوده اند لیک به دلایلی گوناگون مبهم و ناملموس بنگریم مانده اند اسپینوزا به ما می آموزد که آزادی منوط است به قابلیت تجربه تأیید و بنا کردن قسمی بدن اجتماعی شادمانه. چرا امروزه اسپینوزا؟ زیرا دموکراسی به قابلیت ما برای دگرگون ساختن شبکه های ترور به هیئت شبکه های شادمانی وابسته است.